Achtergrond - ROmagazine.nl

Achtergrond

‘Waterschappen kruipen reactief uit het water en pro-actief het land op’

20 oktober 2025 om 18:42

De Omgevingswet opent deuren voor waterschappen om pro-actiever deel te nemen aan ruimtelijke besluitvorming. Bij goede inzet van de instrumenten die deze wet biedt, ontstaat er meer ruimte voor gezamenlijke sturing op complexe opgaven. Paul van Eijk, lector aan de Hogeschool Van Hall Larenstein en opgavenmanager Ruimtelijke Transformatie Gebouwde Omgeving & Omgevingswet bij Waterschap Vallei en Veluwe, ziet hierin de sleutel voor een efficiëntere en effectievere aanpak van maatschappelijke opgaven.

Verzilver de groene stadsrand

13 oktober 2025 om 16:40

Groen en verdichting hoeven elkaar niet uit te sluiten. Maar stedelijke randen waar ruimte is voor stadslandbouw, recreatie en natuur staan onder druk. Tuinen van West in Amsterdam laat zien dat zulke gebieden onmisbaar zijn voor gezondheid, biodiversiteit en sociale cohesie. De vraag is hoe we ervoor zorgen dat stedelingen ze weten te vinden – én dat ze structureel verankerd raken in de verstedelijkingsopgave.

STOER legt regeldruk woningbouw onder het vergrootglas

15 september 2025 om 20:43

Met het eindrapport van de adviesgroep STOER in de hand wil het demissionaire kabinet een einde maken aan de regeldruk in de woningbouw. STOER moet een cultuuromslag in gang zetten: van regelzucht naar regie. Maar de reacties uit het veld laten zien: versnellen betekent ook balanceren – tussen snelheid en zorgvuldigheid, tussen lokaal maatwerk en landelijke uniformiteit.

Tussen regels en realiteit

01 september 2025 om 13:40

Het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO) staat midden in de praktijk van de Omgevingswet. Elke dag beantwoorden medewerkers honderden vragen – en signaleren ze knelpunten. Ze vervullen die rol graag en met verve. Door te luisteren naar gebruikers, trends te signaleren en samen te werken aan verbeteringen, wil het Informatiepunt zijn rol als kenniscentrum, gids en verbinder blijven vervullen. Nu de wet al een poosje draait, richt het IPLO zich op verdieping en verbreding. Een uniek kijkje achter de schermen bij het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO), hét knooppunt waar praktijk, beleid en wetgeving rond de Omgevingswet samenkomen.

Stationsgebieden leefbaar verdichten

18 augustus 2025 om 16:53

Steeds meer steden zetten in op verdichting rondom stations, met oog op woningbouw en duurzame mobiliteit. Tegelijkertijd spelen opgaven als klimaatadaptatie, verblijfskwaliteit en mobiliteit. Hoe combineer je deze ruimtelijke ambities op een leefbare manier? Ruben Senden onderzocht dit vraagstuk tijdens zijn master Urban Systems and Real Estate aan de TU Eindhoven.

Klimaatdata als katalysator voor toekomstbestendige gebiedsontwikkeling

05 juni 2025 om 12:15

Overheden, ontwikkelaars en ontwerpers worden uitgedaagd om gebiedsontwikkeling sneller, slimmer én natuurinclusiever te maken. Maar hoe? De sleutel ligt verrassend genoeg in data. Klimaatdata vormen de basis van elk goed ontwerp, mits ze actueel en betrouwbaar zijn. We merken in de praktijk dat natuurinclusiviteit zonder goede data een ambitie wordt zonder concrete uitvoerbaarheid. Kaarten zijn vaak verouderd en eenduidige standaarden ontbreken. Daardoor ontstaan uiteenlopende interpretaties – met trage besluitvorming en mogelijke conflicten tot gevolg.

Stop archeologische ‘race to the bottom’

12 mei 2025 om 18:37

Archeologisch veldonderzoek zit in een negatieve prijsspiraal. Er wordt alleen nog op prijs geconcurreerd, over de opbrengst hoor je nauwelijks iets. Niet zozeer de marktwerking, zoals vaak wordt gesteld, maar de eenzijdige manier van contractering zorgt voor een race to the bottom. Met intelligentere contractvorming, zoals met een bouwteam, valt die te stoppen, zonder dat de kosten voor de opdrachtgever stijgen, aldus Boudewijn Goudswaard. Dit levert proportionele archeologie op, met meerwaarde voor alle betrokkenen.

Leven met de rivier

12 mei 2025 om 17:52

Stel je een toekomst voor waarin we samenwerken met het water. Waar rivieren vrij stromen, natuur floreert en mensen veilig en gezond wonen. Waar we duurzaam voedsel produceren en voldoende schoon drinkwater beschikbaar is. De visie Rivierenland 2120 schetst zo’n toekomst in een gebiedsgerichte benadering, waarin bodem en water weer leidend zijn.

Interview: ‘Rol gemeenten in ruimtelijke ordening vaak onzichtbaar’

14 april 2025 om 17:48

Om inzichtelijk te maken welk rollen gemeenten in de ruimtelijke ordening hebben, heeft de VNG een praktische handreiking uitgebracht. Deze publicatie geeft duidelijkheid over de taken van gemeenten en biedt een basis voor gesprekken binnen de eigen organisatie én met externe partijen, zeggen de opstellers. ‘Gemeenten vervullen veel verschillende rollen, maar die blijken niet altijd scherp in beeld zijn.’

Waardengedreven gebiedsontwikkeling, the continuing story

08 april 2025 om 11:14

Gebiedsontwikkeling is een verdienmodel. Er wordt vooral gestuurd op een positief grondexploitatieresultaat of winstmaximalisatie. Terwijl juist het maatschappelijk rendement zo waardevol is en eigenlijk voorop hoort te staan. Moderne gebiedsontwikkeling dwingt ons om op een andere manier naar “baten” te kijken. Vanuit de baathoudersgedachte én door een maatschappelijke bril. Ferry Renne legt uit hoe we écht waardengedreven kunnen ontwikkelen.

Slimme oplossingen op een krappe arbeidsmarkt

25 maart 2025 om 17:04

Het nijpende tekort aan geschikte medewerkers om de toenemende hoeveelheid werk rond de omgevingswetgeving op te pakken, noopt tot innovatieve en slimme oplossingen. AbelTalent biedt zo’n oplossing, door jonge talentvolle hoger opgeleiden de eerste twee jaar onder de hoede te nemen, voor te bereiden op de werkpraktijk en onderweg bij opdrachtgevers al ervaring op te laten doen.

‘We hebben onszelf klemgezet met strenge stikstofnormen’

10 maart 2025 om 18:20

‘Er kan veel in Overijssel. We hebben ruimte genoeg, zeker. Het is wel passen en meten, en vereist duidelijke keuzes.’ Liesbeth Grijsen, gedeputeerde in Overijssel voor ruimtelijke ordening, wonen en participatie (BBB), heeft aardig wat van die keuzes op haar bordje. En ook al zitten vooral de stikstofnormen erg in de weg - ‘vreselijk’ – ze blijft positief over de toekomst van “haar” provincie. ‘Als we ons maar realiseren dat we met achttien miljoen mensen op een kluitje wonen en het land niet op slot kunnen zetten.’

Veiligheid blijft onderbelicht bij stedelijke verdichting

26 februari 2025 om 17:52

Bij het verdichten van binnenstedelijke gebieden, zoals langs (spoor)wegen waarover gevaarlijke stoffen worden vervoerd, ontstaan veiligheidsrisico’s voor mensen in deze omgeving. De veiligheidsrisico’s zijn beheersbaar, mits daar vanaf de initiatieffase financieel en ontwerptechnisch rekening mee is gehouden. Echter, ontwerpen met veiligheid staat nog in de kinderschoenen. Dit artikel beschrijft de uitdagingen van stedenbouwkundig ontwerpen met externe veiligheid. Met als illustratie een veiligheidsgeïntegreerd stedenbouwkundig ontwerp op bestemmingsplanniveau bij een spoorlijn waarover gevaarlijke stoffen worden vervoerd.

Gezonde leefomgeving stevig verankerd in de omgevingsvisie Amstelveen

23 december 2024 om 11:53

Grote kwesties zijn er genoeg in Amstelveen, zoals de invloed van Luchthaven Schiphol, van de grote stad Amsterdam met de enorme druk op de woningmarkt, en de “heling” van de stad nu de A9 eindelijk onder de grond gaat. Floor Gordon kom het allemaal tegen als wethouder. Toch heeft de gezonde leefomgeving haar speciale aandacht, juist omdat het raakt aan wat mensen belangrijk vinden en ze, zoals zijzelf zegt, daarmee ‘direct invloed heeft op het gezonder maken van de haar gemeente’.

Voortrekken bij grondtransacties mag, mits goed onderbouwd en het kost geld

23 december 2024 om 11:32

Een koopovereenkomst, in strijd met de zogenoemde Didam-regels gesloten, is niet om die reden ongeldig. Wel handelt een overheidslichaam dan in beginsel onrechtmatig tegenover een (potentiële) gegadigde die ten onrechte geen gelijke kans heeft gekregen. Daarmee kan schadevergoeding op haar plaats zijn. Aldus heeft de Hoge Raad onlangs geoordeeld.

In negen rondes water en bodem sturend maken in de planvorming

21 oktober 2024 om 18:22

Rekening houden met water en bodem en dat principe effectief toepassen vraagt om een andere insteek van de Nederlandse planvorming: van structuur- naar systeemplanning. Wageningen Environmental Research (WENR) stelt een aanpak voor ruimtelijke planvorming voor vanuit de drie deelsystemen die onze leefomgeving vormen: het natuurlijke, het sociale en het bestuurlijke deelsysteem. Zo wil het instituut bijdragen aan een antwoord op de vraag hoe de sturing vanuit water en bodem een prominente rol kan vervullen bij de ruimtelijke inrichting van Nederland.

De revival van de grotere winkelgebieden

07 oktober 2024 om 22:00

Een gezond perspectief voor retail in met name de grotere binnensteden en de wijkcentra. Dit andere geluid klinkt steeds meer door, ook in de nieuwe retailvisie van Achmea Real Estate (ARE). Er tekent zich een tweedeling af tussen de grote steden en kleinere steden en dorpscentra. In de laatste is de winkelleegstand een structureel probleem, in de grote steden staan de meeste seinen weer op groen voor retailondernemers en -beleggers. De risico's zijn kleiner, de rendementen hoger. Het fysieke winkelen, gekoppeld aan ontmoeten en andere bezigheden heeft toekomst. We praten erover met Peter Koppers, fund manager bij Achmea Real Estate (ARE).

Laat natuurlijke processen hun werk doen

12 augustus 2024 om 10:01

Nature-based solutions, ofwel natuurlijke oplossingen voor allerlei maatschappelijke opgaven. Het klinkt als ideaal, maar tegelijk als een ver-van-mijn-bedshow. Toch wordt er al veelvuldig mee gewerkt bij maatschappelijke en ruimtelijke opgaven op alle schaalniveaus; of het nou gaat om klimaatverandering, waterveiligheid en biodiversiteitsverlies of om de gezondheid van mensen. In deze bijdrage geven WUR-onderzoekers aan hoe je er morgen mee aan de slag kunt.

Beter beleid begint met betere data

11 juli 2024 om 21:20

‘Goed beleid kan niet zonder goed inzicht in het heden, verleden en de toekomst van ons land.’ Met data en virtual reality gaat het programma Zicht op Nederland daarin voorzien.

Inspirerende vergezichten, concrete handreikingen

17 juni 2024 om 20:49

Ruimtelijke kwaliteit doet ertoe. Er waait een nieuwe wind in politiek Den Haag, gekenmerkt door meer regie op ruimtelijke ontwikkelingen en oog voor kwaliteit daarbij. Begin april was dat goed merkbaar bij het vragenuurtje in de Tweede Kamer met de aankondiging van demissionair minister Hugo de Jonge (ruimtelijke ordening). Hij meldde de Kamer dat hij samen met de minister van EZK en provincies nieuwe spelregels heeft gemaakt om de ongecoördineerde vestiging van grootschalige distributieparken in Nederland aan banden te leggen.

Lessen over de VINEX-uitleg slaan de plank mis

14 juni 2024 om 11:21

De kritiek van PBL op de programmering van VINEX-uitbreidingswijken is volstrekt ongefundeerd. De VINEX-wijken zijn juist een lichtend voorbeeld voor hoe men met goede locatiekeuze, afwisselende stedenbouw en realistische business-cases tegemoet kan komen aan betaalbare woonwensen van mensen.

1
2
3
4
Volgende