Waar het gedurende de crisis nog zaak was om zo snel mogelijk van je grond af te komen, is er met de huidige druk op de woningmarkt inmiddels weer sprake van het op zoek gaan naar bouwgrond door ontwikkelaars. Als erfgoedmanagementbureau kunnen wij vrijwel wekelijks opdrachtgevers met tranen in de ogen feliciteren met de archeologische hoofdprijs op hun vers aangekochte stuk grond.
Daar waar het normaal is om bij aankoop even de bodemkwaliteit te controleren, is het blijkbaar lastiger vooraf de archeologische consequenties van je aankoop te controleren. Toch kunnen die vaak in de tonnen en soms in de miljoenen aan euro’s lopen.
Ik ken een voorbeeld van de ontwikkeling van een groot bedrijventerrein, waar circa tien jaar over de juiste plek werd gepraat door provincie, gemeente en ontwikkelaar. Toen het besluit eindelijk was gevallen, bleek middenin de locatie een archeologisch rijksmonument te liggen met alle financiële consequenties van dien. Nooit door iemand opgemerkt. Tja, dan resten nog slechts twee opties: snel doorverkopen of zo effectief en efficiënt mogelijk managen van de archeologie. Maar het blijft een strop.
’Archeologie is net zo goed te voorspellen als een bouwproject’
Bezint eer ge begint is echt makkelijker dan je denkt; even een belletje naar een gespecialiseerd bureau, dat zo de archeologische dubbelbestemming kan ophoesten. Aan de andere kant is wel bijna 75 procent van Nederland weg-bestemd met een archeologische dubbelbestemming, dus constateren dat er iets zit, helpt nog niet altijd voldoende voor een goed risicomanagement. Er wordt wel eens beweerd dat archeologie één grote black box is, maar dat is niet waar. Archeologie is net zo goed te voorspellen als een bouwproject. Veel hangt ervan af hoeveel je zelf wilt sturen. Het is maar net hoeveel je je als ontwikkelaar laat leiden door Poolse landdagen van specialisten. Neem zelf het heft in handen. Daarbij is aan te raden dat je even een archeologische risico- en kansenscan laat uitvoeren om het totale GREX-risico te kunnen bepalen na de eerste constatering dat er iets zit. Dan is een aankoopbesluit op dit aspect pas echt doordacht. Kortom, ik hoop dat wij van de archeologische felicitatiedienst volgende week niet bij u aan de telefoon hangen met de mededeling Hartelijk gefeliciteerd, u heeft net de archeologische hoofdprijs aangekocht. Boudewijn Goudswaard b.goudswaard@the-missinglink.nl