Onder de titel Privaat Perspectief schrijven gebiedsontwikkelaars bij Heijmans en AM maandelijks voor ROm een column over actuele vraagstukken en trends bij gebiedsontwikkelingen. Josje Hoekveld & Hugo ter Heegde zijn woningmarktonderzoekers bij AM.
Door Josje Hoekveld, Hugo ter Heegde
De woningmarkt wordt vaak omschreven als een olietanker, die maar traag reageert en moeilijk is bij te sturen. Berichtgeving over de ontwikkelingen op de woningmarkt hebben echter direct grote invloed op het sentiment bij consumenten. Daarom moeten we uitspraken erover zorgvuldig wegen en actuele cijfers gebruiken. Maar het kwalijke is dat er vaak verouderde cijfers worden gebruikt, met alarmerende koppen in de krant.
Een goed voorbeeld hiervan is de berichtgeving rond de prijsontwikkeling van bestaande- en nieuwbouwwoningen. Er zijn meerdere bronnen die worden gebruikt in de landelijke berichtgeving. Dat zijn enerzijds het CBS en het Kadaster, en anderzijds de NVM (Nederlandse Vereniging van Makelaars).
‘Prijzen bestaande koopwoningen in derde kwartaal in alle provincies lager’, kopt een nieuwsbericht op 23 oktober 2023 op basis van CBS-cijfers dat de prijzen van bestaande koopwoningen in het derde kwartaal in alle provincies lager liggen (-4,6 procent) dan een jaar daarvoor (prijsindexcijfers). Dit terwijl er in het derde kwartaal alweer sprake was van een prijsstijging van 1,2 procent ten opzichte van het tweede kwartaal. Dat zou wijzen op eerste tekenen van herstel, terwijl de kranten melden dat de prijzen nog steeds dalen.
Media moeten zich veel meer bewust zijn van de invloed die hun berichtgeving heeft op de dynamiek van de woningmarkt
CBS en Kadaster maken gebruik van koopakten die bij het Kadaster worden geregistreerd. Hierdoor lopen de transacties altijd 2 à 3 maanden achter ten opzichte van de NVM. De NVM registreert de transactieprijs van haar leden (ca. 75 procent van de totale markt) op het moment dat de koopovereenkomst is getekend. Zij zitten zodoende dichter op de bal. Op basis van deze actuelere cijfers rapporteerde de NVM begin oktober dat de prijzen in het derde kwartaal met 2,4 procent waren gestegen in vergelijking met een jaar eerder.
Deze tegenstrijdige berichtgeving herhaalt zich ieder kwartaal en resulteert in onrust en onzekerheid op de woningmarkt. Terwijl vertrouwen een zeer belangrijke drijfveer is, zeker voor de nieuwbouw. Voor het kopen van een nieuwbouwwoning is veel vertrouwen nodig: je moet immers zeker weten dat je jouw huidige woning kunt verkopen voor een goede prijs tegen de tijd dat de nieuwbouwwoning wordt opgeleverd. En tussen aankoop en oplevering van een nieuwbouwwoning kan zomaar twee jaar zitten, waarbij een consument te maken heeft met dubbele woonlasten.
Vanwege het grote woningtekort is het van belang dat de productie en de daarvoor benodigde afzet wordt gestimuleerd. Kortom: media moeten zich veel meer bewust zijn van de invloed die hun berichtgeving heeft op de dynamiek van de woningmarkt.
