Onder de titel Privaat Perspectief schrijven gebiedsontwikkelaars bij Heijmans en AM maandelijks voor ROmagazine een column over actuele vraagstukken en trends bij duurzame gebiedsontwikkelingen. Ferdinand Michiels is gebiedsontwikkelaar (regio Noordwest) bij Heijmans.
Volgens Johan Derksen is Hoogeveen de saaiste stad van Drenthe. Uitspraken zoals ‘Daar wil je niet dood gevonden worden’ hoor je wel vaker over kleinere woonplaatsen. Vaak met een knipoog, maar wel gemeend. Een bruisende en historische plaats is de norm, wat ook begrijpelijk is. Toch prikkelt de stelling van Derksen mij als voormalige inwoner van Hoogeveen. Eerlijk is eerlijk, ook ik stond als tiener te springen om te verhuizen. Wat begon in Groningen en Amsterdam werd uiteindelijk Utrecht.
De waardering voor Hoogeveen komt echter met de jaren, vooral wanneer herinneringen niet meer tastbaar zijn. Zo ga ik regelmatig met mijn kinderen terug naar het ouderlijk huis. Tijdens een wandeling breng ik hen wel eens naar plekken uit mijn jeugd. Helaas zijn veel plekken geleidelijk aan verdwenen als gevolg van stedelijke vernieuwing. Zo wilde ik mijn basisschool De Wiekslag laten zien met daarnaast buurtcentrum Wolfsbos waar mijn ouders hun bruiloft hebben gevierd. Schuin er tegenover stond onze kerk De Ark. Alle gebouwen zijn inmiddels gesloopt. Weg basisschooltijd.
Zo ook mijn middelbareschooltijd op het Menso Alting College. Een markant gebouw uit 1925 dat vaak is verbouwd en uitgebreid met een aula met mozaïek op de gevel: De slapende Jacob en diens visioen. Dit was de plek voor schoolfeesten met muziek als grunge, punk en happy hardcore. In 1996 werd het oudste deel gesloopt. Daarmee verdween definitief het aanzicht van dit klassieke gebouw. De nieuwbouw voelde meer als een ziekenhuis. Daarom zaten we vaker buiten, in de soos of in de ‘skybox’ (een leeg studielokaal).
In 2007 startte ik als junior adviseur. Eén van mijn eerste opdrachten was het berekenen van de grondwaarde van een middelbare school in Hoogeveen. Tot mijn verbazing was dat mijn oude school. Het gebouw was in feite nog maar net verbouwd of er werd al over herontwikkeling nagedacht. Uiteindelijk heeft de school al in 2018 moeten plaatsmaken voor dertig woningen. Alleen de mozaïekgevel is behouden gebleven en als monument ingepast in de openbare ruimte.
Stedelijke vernieuwing gaat vooral om toekomstbestendigheid op meerdere maatschappelijke thema’s
Een recenter voorbeeld is de Oosterkerk. Hier was de vader van een vriend jarenlang dominee. Ook hebben we hier in 2021 mijn vader de laatste dienst bewezen. Het oorspronkelijke plan was de kerk in kleinere vorm te verbouwen. Maar vanwege de hoge bouwkosten was herhuisvesting en sloop helaas onvermijdelijk.
Zo zijn er meerdere voorbeelden van inmiddels onzichtbare herinneringen. Sloop kan soms pijnlijk zijn! Hoogeveen is wel een mooi voorbeeld van continuïteit in stedelijke vernieuwing. Waarbij uiteraard oog is voor erfgoed, mits het wezenlijk bijdraagt aan de cultuurhistorie. Op de schop gaan van persoonlijk erfgoed is onvermijdelijk. Stedelijke vernieuwing gaat vooral om toekomstbestendigheid op meerdere maatschappelijke thema’s. Dat vernieuwing voor buitenstaanders op het eerste oog als saai wordt ervaren, is dan maar zo. Belangrijker is dat de huidige inwoners zich daar senang bij voelen. Voor oud inwoners resteren alleen nog maar de herinneringen.