Wat betekent ‘duurzaam bouwen’ eigenlijk nog?

Vergroening Gebiedsontwikkeling Energietransitie
Auteur Malika van de Weerd

16 december 2024 om 16:57, Leestijd ca. 3 minuten

We kunnen ons gemakkelijker door de duurzaamheidstransities heen bewegen als we thema’s – van energie tot biodiversiteit – los benoemen en apart behandelen.
Malika van de Weerd is progrmmamanager duurzaamheid bij AM. Zij en haar collega's van AM schrijven om de maand een column in ROmagazine. Deze staat in de decembereditie.

Duurzaam bouwen. Het klinkt geweldig, ambitieus, en noodzakelijk. Toen ik twee jaar geleden als net-afgestudeerde student de bouwsector instapte, leek het best helder: duurzaam bouwen betekent het realiseren van toekomstbestendige leefomgevingen met een positieve impact, terwijl we negatieve milieueffecten minimaliseren.

Inmiddels ervaar ik dat anders. Ja, ik sta nog steeds achter deze definitie. Maar de term “duurzaam bouwen” is zó breed dat het bijna leeg aanvoelt. Dat merk ik ook bij mijn collega’s. We praten over duurzaamheid en onze doelen, maar zij vragen zich regelmatig vertwijfeld af wat duurzaam bouwen nu precies betekent en wanneer ze het goed doen. Met duurzaam bouwen kunnen we alle kanten op. Bijvoorbeeld natuurinclusief bouwen voor verrijking van de flora en fauna. Of de vraag waar we het meest toekomstbestendig kunnen bouwen om de veerkracht van bestaande steden te vergroten tegen extreme hittegolven en stortbuien. Maar ook, bouwen bij sterke ov-knooppunten voor een toekomstbestendig mobiliteitssysteem. Of hebben we het over de transitie naar biobased bouwen met materialen zoals hout, olifantsgras en hennep?

De term “duurzaam bouwen” is zó breed dat deze bijna leeg aanvoelt 

Stuk voor stuk belangrijke thema’s die weliswaar koppelkansen kennen, maar wezenlijk verschillend zijn. Toch vallen ze allemaal onder die ene noemer: duurzaam bouwen. Door al deze thema’s op één hoop te gooien, verliezen we de focus en kennis die nodig is om ons op elk van deze onderwerpen goed te equiperen en door al deze transities heen te bewegen. We raken verward en zien door de bomen het bos niet meer. Wat betekent het bijvoorbeeld om een gebiedsontwikkeling duurzaam te maken? Vaak betrap ik mezelf erop dat ik daar ook geen concreet antwoord op heb. Het vraagt immers om veel meer dan simpelweg een vinkje zetten als je een grondgebonden woning met een houten constructie op polderland hebt neergezet. Dat maakt het direct ook behoorlijk complex.

Laten we de onderwerpen – van energie tot biodiversiteit – los benoemen en apart behandelen

Ik geloof dat we ons gemakkelijker door de duurzaamheidstransities heen bewegen als we thema’s – van energie tot biodiversiteit – los benoemen en apart behandelen, zodat we kunnen verdiepen en leren. Dat brengt helderheid voor collega’s en biedt hen ruimte om zich met een specifiek thema te identificeren. Door dit uit te dragen in projecten en kennisdelingssessies vindt ieder makkelijker een eigen rol in de veelomvattende duurzaamheidstransitie.

Uiteraard moeten we wel de diverse thema’s integraal in gebiedsontwikkeling laten landen. Gebiedsontwikkeling blijft complex, laten we dat omarmen. Maar laten we ook genieten van de koppelkansen tussen de verschillende thema’s. Zo komen we tot water- en bodemgestuurde, klimaatadaptieve gebieden met ecologische waarde; tot gezonde, energiepositieve wijken vol biobased materialen, waar de fiets, het ov en de deelauto toch veel prettiger en vanzelfsprekender blijken dan alles-met-de-eigen-auto.

Gerelateerde Artikelen