Aan plechtige beloften ontbrak het niet op de recente Woontop van minister Keijzer en premier Schoof. De regels voor het bouwen worden eenvoudiger, overheden gaan sneller vergunningen afgeven en tussen alle partijen wordt voortaan beter samengewerkt. Alleen zo kunnen er volgens het kabinet jaarlijks 100.000 huizen bij komen waarvan ook nog eens tweederde betaalbaar moet zijn.

De meeste belangenorganisaties wilden onder die goede voornemens wel hun handtekening zetten. Dat het kabinet (nog) niet de miljarden uittrekt die volgens bouwers, gemeenten en woningcorporaties voor die operatie nodig zijn, mocht de pret niet drukken. Het werpt wel de vraag op hoe realistisch de ambities van het kabinet zijn en - als ze doorgaan - welke gevolgen die bouwwoede heeft voor Nederland.   

Op de Woontop geen woord over de taaie kwesties die versnellen van de woningbouw in de weg zitten

Dat er de afgelopen jaren minder woningen werden gebouwd dan het kabinet wilde, heeft allerlei oorzaken. Zo liepen de bouwkosten stevig op net als de rente waardoor nieuwbouwhuizen voor veel mensen te duur werden. Door een tekort aan bouwvakkers kon er ook niet zo snel worden gebouwd als aannemers en ontwikkelaars wilden.

Dat gemeenten door eerdere bezuinigingen onderbemand zijn, zorgt ook voor oponthoud in het afgeven van vergunningen. En laten we de stikstofcrisis niet vergeten waar het kabinet door jarenlang weg te kijken van de problemen in de landbouw zelf de veroorzaker van is.

Over al die oorzaken werd met geen woord gerept op de Woontop. Dat zijn namelijk taaie kwesties die zich moeilijk lenen voor gemakkelijke oplossingen en stoere oneliners, als het kabinet er al invloed op heeft.

Minister Keijzer legt liever de nadruk op het verminderen van regels. Al eerder had ze de Tweede Kamer laten weten dat ze graag alle tegenstrijdige en overbodige maatregelen wil schrappen die woningbouw in de weg staan. Wat ze precies als overbodig ziet, weten we pas over enkele maanden. Maar bij de behandeling van haar begroting noemde ze al een paar concrete voorbeelden. Zo lijkt het haar een goed idee om huizen zonder vergunning te kunnen splitsen zodat er meer woningen op dezelfde kavel gebouwd kunnen komen. Ook kunnen de luchtkwaliteitsregels tijdelijk uit de Omgevingswet worden gehaald.

Regels zijn er niet voor niets gekomen

Ze vergeet daarbij dat die regels er niet voor niets zijn gekomen. Het ongeremd verkameren van stadswoningen of volbouwen van boerenerven heeft immers grote nadelen voor omwonenden. Laat staan dat je huizen wilt bijbouwen zonder je te bekommeren om de gezondheid van de nieuwe bewoners.

Misschien kan Keijzer haar tomeloze ambitie beter richten op het aanpakken van de verkokerde wetgeving die vanuit de verschillende ministeries de samenleving inrolt. Dat levert minder nadelen en juridische procedures van bewoners op dan met een botte bijl het zorgvuldig opgebouwde systeem van belangenafweging te lijf gaan dat de ruimtelijke ordening in ons land karakteriseert. Meer woningen bouwen is prima en dat je daarbij ambitie toont is mooi. Maar doe dat wel zorgvuldig zonder alles overboord te gooien wat Nederland een beetje leefbaar houdt.