Foto: Rob Voss / Regio Stedendriehoek

De Stedendriehoek, door het Rijk aangewezen als een van de nieuwe verstedelijkingsgebieden, tekende in 2023 een woondeal met toenmalige minister Hugo de Jonge. Toen is afgesproken om de deal in 2025 te actualiseren. 

De regio spreekt in de actualisatie af om zo’n 800 woningen extra te bouwen. Vooral in Apeldoorn zijn de ambities hoger komen te liggen. In de periode 2025 tot en met 2034 wil de regio, op het grensvlak van de provincie Gelderland en Overijssel, in totaal 30.362 woningen opleveren. Tot 2040 moeten dat er 40.000 zijn. 

Er worden ook al woningen gebouwd. Daarin loopt de regio wel achter. In de Gelderse gemeenten lag het doel in 2022 en 2023 om 4.047 woningen te bouwen, maar uiteindelijk zijn 3.076 daadwerkelijk gerealiseerd. 

Een ander doel dat wordt bijgewerkt is de betaalbaarheid. ‘Om aan te sluiten bij die behoefte streven we er gezamenlijk naar dat tenminste twee derde van de nieuwe woningen betaalbaar zijn, op landelijk, provinciaal en regionaal niveau.’ 

De Stedendriehoek wordt vaak aangeduid met Apeldoorn, Zutphen en Deventer, maar de kleinere gemeenten Brummen, Voorst, Heerde, Lochem en Epe horen er ook bij. Complicerende factor is dat alle gemeenten in de provincie Gelderland liggen, behalve Deventer. Die gemeente maakt niet alleen deel uit van de regio Stedendriehoek, maar ook van de woondealregio West-Overijssel. 

Randvoorwaarden 

‘De lange horizon van deze afspraken vereist aanpassingsvermogen en realisme als de omstandigheden wijzigen. Woningbouw kan complex zijn en is afhankelijk van invulling van de randvoorwaarden’, schrijft Ron König, burgemeester van Deventer en lid van het Algemeen Bestuur van Regio Stedendriehoek. 

Die randvoorwaarden zijn niet te minste. Netcongestie is een belangrijke randvoorwaarde, maar ook stikstof komt weer om de hoek kijken. Zo wil Gelderland voorlopig geen natuurvergunningen afgeven in gebieden van de Veluwe. Of Apeldoorn en bosrijke gemeenten als Heerde en Epe daaronder vallen, is nog onduidelijk. 

Verder speelt water een grote rol. Dwars door de Stedendriehoek meandert de IJssel. Bouwen in de uiterwaarden bij Zutphen, Brummen, Heerde, Voorst, Lochem en Deventer kon al niet, maar mogelijk zijn andere gebieden ook niet meer in te zetten.  

Minister Madlener (Infrastructuur en Waterstaat) stuurde deze week een brief waarin werd aangekondigd dat de Beleidslijn grote rivieren (Bgr) geactualiseerd is. Vanaf 1 februari geldt voor alle gebieden in het rivierbed waar een Bgr-vergunning nodig is het ‘nee tenzij’-principe. 

Verder gaat het om financiering van onrendabele toppen van gemeenten en woningcorporaties, ambtelijke capaciteit en nieuwe infrastructuur. Daarbij vraagt de regio nu alvast hulp van het Rijk.  

Versnellingstafels en conferentie

De acht gemeenten willen deze nieuwe doelen bereiken door nauw samen te werken en te zoeken naar gezamenlijke oplossingen voor de randvoorwaarden. Zo is er een versnellingstafel woningbouw ingericht met ambtenaren, gebiedsontwikkelaars en corporaties.  

Ook willen bestuurders overeenstemming krijgen over de Contourenschets 2050 die in oktober is verschenen. Daarin staan vier keuzes waarmee de regio verder kan ontwikkelen:

1. Groot Daily Regional System + Geconcentreerd: Grootste deel van de verstedelijking landt in Apeldoorn en Deventer. 
2. Groot Daily Regional System + Gespreid: Steden en grote kernen krijgen eigen voorzieningen en bedienen hun omgeving. 
3. Klein Daily Regional System + Geconcentreerd: Apeldoorn, Deventer en Zutphen functioneren als één landstad. 
4. Klein Daily Regional System + Gespreid: verstedelijking in alle kernen. 

Ambtenaren leggen nu de laatste hand aan het concept met een uitgebreide analyse van de randvoorwaarden. Op 1 december moet die bij de minister liggen. Ook komt er een Ontwikkelperspectief, De eerste beelden worden in het voorjaar verwacht en de eerste versie eind dit jaar. In 2026 volgt dan het definitieve Ontwikkelperspectief.