
Kloek is voorzitter van de werkgroep Klimaatadaptatie Financiële Sector van het Platform Duurzame Financiering. Hij overhandigde in 2023 het rapport 'Klimaatadaptatie in een stroomversnelling' aan toenmalig minister Harbers.
In dat rapport zoeken 60 personen van 29 financiële instellingen, overheden en andere organisaties naar financieringsoplossingen voor een klimaatbestendige leefomgeving.
Ook voor de stedelijke leefomgeving is participatie van financiële instellingen essentieel omdat de klimaatadaptatieopgave gemeenten financieel boven het hoofd groeit. Kloek deelt zijn inzichten daarop op het 21e Stedelijk Interieur Congres.
Donderdag 26 juni: Stedelijk Interieur Congres Kloek is hoofdspreker op het 21e Stedelijk Interieur Congres op donderdag 26 juni in Dordrecht. Daar zal hij een verhaal houden over de financiële kringloop van de klimaatbestendige, gezonde stad. Meer info over het programma en aanmelden. |
1. Wat doen verzekeraars nu al om risico's op klimaatschade te verkleinen?
'Verzekeraars adviseren hun klanten over preventieve maatregelen en waarschuwen bij extreem weer.'
‘Zo bieden we de aanleg van een groen dak aan. Groen op daken vermindert waterschade, gaat twee keer langer mee en verbetert de isolatie van je woning.'
'Dit soort preventieve maatregelen zijn dus al financieel aantrekkelijk voor verzekeraars.'
2. In hoeverre ligt de verantwoordelijkheid voor maatregelen bij individuele polishouders versus het collectief, en wat voor financiële constructies zijn hiervoor denkbaar?
'Individuele polishouders zijn verantwoordelijk voor hun eigen woning en tuin. Gemeenten en waterschappen ontfermen zich over de openbare ruimte, de riolering of het waterpeil.'
'Gemeenten kunnen bewoners stimuleren om te vergroenen door middel van subsidies of acties, zoals het NK Tegelwippen.'
'Banken kunnen klimaatadaptatie stimuleren door extra ruimte in de hypotheek te bieden tegen gunstige voorwaarden en verzekeraars kunnen premiekorting geven bij adaptieve maatregelen en kunnen preventieve maatregelen aanjagen. Het is dus een kwestie van verschillende partijen die samen het verschil maken.'
3. Interventies en financiële constructies zijn nu nog vaak vastgoedgebonden en vinden dus plaats in het private domein. Zijn er ook financiële constructies denkbaar voor maatregelen in het publieke domein van de stedelijke leefomgeving?
'Pensioenfondsen hebben de reconstructie van de Afsluitdijk gefinancierd. Daarbij is ook het onderhoud meegenomen in de financiering.'
'Op deze manier kunnen ook maatregelen in de stedelijke leefomgeving gefinancierd worden. Dergelijke financiering is wel maatwerk en afhankelijk van de omvang en de risico’s van het project. Ook voor verzekeraars kan dat een interessante belegging zijn.'
4. Hoe voorkom je daarbij een freeriderprobleem; dat wil zeggen, baathouders die profiteren van investeringen van anderen?
'Dat zie ik niet als een groot probleem. Door klimaatverandering is de verwachting dat de kans op extreem weer toeneemt. Als er met publieke middelen maatregelen worden gefinancierd die leiden tot beperking van de stijging van schade bij verzekerden, dan hoeven verzekeraars hun premies niet of minder te verhogen.'
'De verzekerden hebben hier baat bij en kunnen dan makkelijker de eventuele stijging van de gemeentelijke belastingen of waterschapsbelastingen betalen die nodig is voor de financiering hiervan.'
5. Zit wetgeving bepaalde constructies nog in de weg? Kunnen sturende wettelijke kaders het freeriderprobleem verhelpen?
'Het is niet zozeer de wetgeving die in de weg zit. Het is meer de complexiteit en de lastige kwantificering van de effecten van de maatregelen die het opzetten van een goede constructie belemmeren.'
'Met de Werkgroep Klimaatadaptatie zijn we deze belemmeringen aan het onderzoeken en bedenken we oplossingen.'
'We kijken nu naar de aanleg van groene daken op grote gebouwen. Wie hebben er baat bij het groene dak en hoe kunnen we ervoor zorgen dat die baathouders meebetalen?'
'Verder onderzoeken we het klimaatadaptief maken van bedrijventerreinen met een pilot in de gemeente Súdwest-Fryslân. Die inzichten kunnen ook gebruikt worden voor andere oplossingen.'