Woonexperts: woningtekort vraagt om koersvast beleid en schrappen regels

Gebiedsontwikkeling Omgevingswetgeving Beleidsnota’s Infrastructuur en mobiliteit Verstedelijking Woningbouw
Woningbouw Foto: Meindert van der Haven / iStock.com
Auteur ROmagazine.nl

01 augustus 2025 om 17:37, Leestijd ca. 2 minuten


Een nieuw kabinet moet inzetten op een langjarige aanpak met structurele verbeteringen om sneller en meer woningen te bouwen, stellen hoogleraren Peter Boelhouwer (TU Delft) en Jan Rouwendal (VU), expert gebiedsontwikkeling Desiree Uitzetter en emeritus hoogleraar Friso de Zeeuw. In een manifest gericht aan de politieke partijen en het nieuwe kabinet benoemen ze valkuilen en komen ze met aanbevelingen.

Woningbouw
Foto: Meindert van der Haven / iStock.com

'In de voorstellen die wij doen, staan versnelling en vergroting van de woningproductie, inclusief betere benutting van de bestaande
voorraad, centraal', schrijven ze in het manifest.

Ze willen politieke partijen en het nieuwe kabinet bewegen om betere maatregelen te nemen. Partijen presenteren oplossingen voor het woningtekort, maar veel plannen lossen weinig op, verergeren zelfs en vragen onhaalbare rijksuitgaven, stellen ze. Ook mist een langjarige visie op het woonbeleid.

'Een sprekend voorbeeld vormt de omgang met de private huursector. Eerst ‘kopen om te verhuren’ stimuleren en daarna investeerders in huurwoningen ingrijpend inperken en ´het leven zuur maken’. Ook onverhoeds huurbevriezing afkondigen en daarna
weer intrekken getuigt van extreme, kortzichtige, zig-zag politiek.'

Valkuilen

De onderzoekers noemen tien valkuilen die een nieuw kabinet moet vermijden. Naast de politieke wispelturigheid en het niet inzetten van anticyclisch beleid gaat het om onrealistische beloftes, scheef beleid tussen koop en huur, en onvoldoende samenwerking tussen publieke en private partijen.

Daarnaast geven ze ingrediënten die volgens hen wel gaan werken om het woningtekort op te lossen. ‘Vereenvoudig de planologische procedures voor optoppen, uitplinten en kleinschalige transformaties,’ adviseren zij. 'Zet de aanpak met de woondeals en Woontop-afspraken voort.' 

Het nieuwe kabinet zou verder meer grote binnenstedelijke- en uitleglocaties aan moeten wijzen. ‘Ontwikkel de grootschalige gebieden voortvarend, vernieuwend, integraal en met een strakke Vinex-achtige procesaanpak.’

Ook de invoering van het STOER-advies, met 150 voorstellen om bouwkosten te verlagen en procedures te versnellen, is volgens de auteurs noodzakelijk. De positie van woningcorporaties moet worden versterkt, onder meer door de afschaffing van de vennootschapsbelasting en de uitbreiding van borgingsmogelijkheden voor middenhuur.

Hypotheekrente afbouwen

Voor beleggers adviseren de auteurs om de overdrachtsbelasting terug te brengen naar 6 procent en een Duits model van vergelijkingshuren in te voeren. Daarnaast pleiten zij voor de afbouw van de hypotheekrenteaftrek in vijftien jaar. De opbrengst hiervan moet deels worden ingezet voor woningbouwsubsidies en inkomenscompensatie.

Een cultuur van samenwerking is cruciaal, stellen Boelhouwer, Rouwendal, Uitzetter en De Zeeuw. Zij benadrukken dat publieke en private partijen gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor het oplossen van het woningtekort. ‘Geen van deze partijen kan het namelijk alleen, op eigen houtje.’

Gerelateerde Artikelen