BZK zinspeelt op uitbreiding omstreden Rotterdamwet

Het ministerie van BZK onderzoekt uitbreiding van de Rotterdamwet. Dat staat in het maandag gepresenteerde Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid. Minister De Jonge zet daarmee de eerder ingezette koers van zijn voorganger Ollongren door. Dat terwijl eerdere onafhankelijke evaluaties steevast concludeerden dat de wet geen aantoonbare leefbaarheidseffecten heeft. Experts waarschuwen bovendien dat de wet strijdig is met mensenrechten.

Stimuleer het open gesprek met ‘visuele praatmiddelen’

Energietransitie is niet alleen een zaak van techniek. Het gaat ook om toegankelijkheid, betaalbaarheid en een acceptabele inpassing van het energiesysteem in de dagelijkse leefomgeving. Om bewoners te helpen om zich te positioneren in het debat, is het van belang om te weten hoe een eerlijk energiesysteem er volgens hen uitziet en tot stand komt. Dat kan met de inzet van visuele hulpmiddelen, die bewoners helpen met nadenken en uitnodigen tot open gesprekken, zo blijkt uit de eerste experimenten hiermee in de provincie Overijssel.

Nut en noodzaak van versnellen procedures

Volgens minister Hugo de Jonge voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening is nimby een ‘ziekte van Nederland procedureland’. Met nieuwe wetgeving wil hij onder meer bezwaarprocedures versnellen. Experts onderkennen dat plan- en vergunningprocedures inherent traag zijn, maar dat de Crisis- en herstelwet (Chw) al het nodige gereedschap bevat om procedures te versnellen. Gebruik hiervan vergen kennis en inhoud, zowel decentraal als nationaal. Regie pakken betekent, in eerste instantie, regie terugpakken op de inhoud.

De kracht van een bewonersarena

Een ‘bewonersarena’ organiseren blijkt een passend instrument om de samenwerking tussen ambtenaren en professionals in de wijk te verbeteren én meer gevoel te krijgen met wat er in de wijk leeft. Dat is de ervaring van de arena die in de buurthuiszaal van de Haagse Moerwijk plaatsvond voor bewoners, gemeenteambtenaren en betrokken medewerkers van de welzijnsorganisatie en woningbouwvereniging in de wijk.

Doelgerichte en gebiedsgerichte transformatie van het landelijk gebied

Het Nationaal Programma Landelijk Gebied heeft grote impact op Nederland en het is terecht dat hierover een publiek debat wordt gevoerd. In de hitte van dit debat willen we vanuit bestuurskundig perspectief inzoomen op twee elementen die wat ons betreft cruciaal zijn: centrale maatschappelijke doelen en het omwisselbesluit.

Natuur als uitgangspunt en nieuwe verdienmodellen voor boeren

In de strijd om ruimte delft de natuur vaak het onderspit. Dat kan anders, vinden onder meer de Friese natuur- en milieuorganisaties It Fryske Gea en de Friese Milieufederatie. In de visie Natuerlik Fryslân 2050 pleiten zij ervoor natuur als uitgangspunt te nemen voor ruimtelijk handelen, en willen ze natuur en landschap zelf een stem geven. Eentje die spreekt over een robuuste aanpak, in plaats van over vluchtige, kortetermijnoplossingen. Een stem die niet tegen de natuur in, maar met de natuur meebeweegt.

Defensie weer prominenter als ruimtevrager in beeld

De wereld ziet er sinds donderdag 24 februari anders uit. De Russische inval in Oekraïne heeft gevolgen voor Defensie én voor de ruimtelijke ordening. Bij een hogere paraatheidsstatus zal er meer geoefend moeten worden. Dat legt een extra druk op oefenterreinen en op natuurgebieden. Door de oorlog aan de oostflank van het NAVO-gebied is Defensie als ruimtevrager weer prominenter in beeld.

Gebiedsanalyses met kaarten en data ondersteunen stikstofaanpak

Gebiedsontwikkelaars die aan de slag willen met de stikstofaanpak kunnen terecht bij het Kadaster. Die organisatie kan met een slimme combinatie van data in de toekomst van een gebied kijken. Zo wordt bijvoorbeeld direct duidelijk welke boeren waarschijnlijk binnen enkele jaren stoppen of wat de effecten zijn van de toenemende droogte of peilopzet. Maar, zo waarschuwt een vroege gebruiker van deze gecombineerde data, dat vergt wel een andere manier van werken.

Lokale maatregelen als uitweg uit de stikstofcrisis

Drie jaar na de vernietigende uitspraak van de rechter over het Programma Aanpak Stikstof (PAS) is nog amper voortgang geboekt. Alle ideeën sneuvelen bij de rechter, bouw- en infra-plannen liggen stil. Experts van internationaal ingenieurs- en adviesbureau Antea Group staan overheden bij om toch ontwikkelingen mogelijk te maken. Hun geheim: 'Kijk meer naar de natuur, vind oplossingen buiten het systeem en zoek lokaal de randjes op en kom zo tot jurisprudentie.'

Mixed-use in één gebouw wordt nieuwe standaard

Door heel Nederland verrijzen spraakmakende mixed-useprojecten. Wonen, werken, winkelen en recreëren werden al langer op gebiedsniveau gemengd en nu ook steeds meer in één complex. Markt en overheid vinden elkaar in de vraag naar de multifunctionele gebouwen. Tegelijkertijd rijst de vraag hoe je zorgt dat de ‘stad binnen de stad’ ook voldoende bijdraagt aan de omgeving.

Commentaar: De Jonge schrikt niet terug voor fundamentele keuzes over groei

Gaan we verder groeien of niet? En als we verder groeien, waar dan? De ruimtedruk én de klimaatopgave dwingen om over die vragen niet alleen na te denken maar ook om op de niet al te lange termijn fundamentele keuzes te maken. Net als zestig jaar geleden. Minister Hugo de Jonge schrikt er niet voor terug.

Bouwen op overstroombare locaties kan best, maar doe het wel veilig

RO-minister De Jonge wil dat water- en bodemgesteldheid richtinggevend worden in de ruimtelijke ordening. Hij doet een aanzet richting heroriëntatie van de verstedelijkingsplannen naar hoger gelegen landsdelen. Is zo’n vlucht hogerop nodig? Bouwen overstroombare locaties kan, maar doe het wel veilig, stellen experts.

Transitievisies warmte klaar, niet af

Verreweg de meeste gemeenten, ongeveer 325, hebben intussen een Transitievisie Warmte (TVW) vastgesteld. Een klein aantal is er nog mee bezig. Daarmee is voor een belangrijke meerderheid van de Nederlandse gemeenten een nieuwe fase in de warmtetransitie aangebroken. Voordat de uitvoering kan starten heeft iedere gemeente nog een aantal lastige vragen te beantwoorden en keuzes te maken.

Integraal én regionaal beleid voor de toeristenmagneten

Toerisme en ruimtelijke ordening blijven overwegend gescheiden beleidsterreinen, ook al neemt de druk van het toerisme met name op steden al decennialang toe. Aanzetten tot spreiding ervan blijven steken in goedbedoelde ambities, zolang stedenbouwkundigen en ro’ers er niet bij betrokken zijn en er geen stevig integraal én regionaal beleid voor is, stelt Paul Kurstjens. Hij vraagt zich af of Amsterdam wel écht minder toeristen wil. “Dan zou het Van Gogh naar Brabant verplaatsen pas een structurele maatregel zijn, die voor Amsterdam minder druk oplevert én kansen biedt voor versterking van de culturele en toeristische kwaliteiten in Van Goghs geboortestreek.”

Breng niet bewoners, maar bedrijven naar de binnenstad

Gemeenten bouwen graag lege panden in het centrum om tot woningen. Doe niet, vindt Theo Föllings. Voor een levendige binnenstad zijn juist bedrijven onmisbaar. 'Als het licht in de winkels en kantoren uitgaat, gaat de avondstad aan.'

Alleen bij flink intensiveren gaat kwaliteit bedrijventerrein echt vooruit

Alle vraag naar nieuwe bedrijfsruimte in Utrecht past op bestaande bedrijventerreinen. Dat is althans de conclusie uit een studie van de Provinciaal Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit (PARK). Om de benodigde ruimte vrij te spelen en maximale maatschappelijke winst te halen, is het wel nodig dat op clusterniveau wordt geïntensiveerd. Ingrijpen op kavelniveau levert weinig op.

De belofte van gebiedsprocessen

Planologen kijken te veel over hekken heen

Er zijn van die dingen die in de ruimtelijke ordening vaak over het hoofd worden gezien. Hekken bijvoorbeeld. Ze perken overal onze ruimte in, maar krijgen weinig aandacht. Ten onrechte, stelt planoloog Martin van der Maas. In deze anti-ode aan de hekken zet hij ze eens flink in de schijnwerpers.